Lato jest już coraz bliżej, a wraz z nim słońce, plaża, las, woda i ... komary! Niestety, komary, meszki i kleszcze potrafią zakłócić nawet najbardziej wyczekany urlop. Według badania TNS OBOP co trzeci badany wskazuje gryzące komary jako powód skutecznego popsucia wakacji. Wyższe wskazania uzyskała tylko zła pogoda (72%).
Gryzące komary w trakcie urlopu są gorsze niż kiepskie warunki zakwaterowania (30%), niedobrane towarzystwo (24%), niesmaczne jedzenie (18%), czy warunki inne niż w ofercie, np. biura podróży (14%). W opinii Polaków (83%) komary są najbardziej dokuczliwymi owadami w czasie wakacji, a aż 67% badanych uważa, że mogą one wręcz zepsuć wymarzony wypoczynek. Prawie co trzeci Polak (30%) planując wakacje stara się unikać miejsc i terminów, w których występują duże skupiska komarów.
- W grupie największego ryzyka są rejony położone wzdłuż rzek, które w ciągu ostatnich lat wystąpiły z brzegów zalewając rozległe tereny: w 2010 roku były to województwa: Dolnośląskie (wzdłuż Odry i Nysy), Opolskie (wzdłuż Odry i jej dopływów), Małopolskie i Śląskie (wzdłuż Wisły i jej dopływów), Podkarpackie wzdłuż Sanu, Wisłoka i Wisłoki, a także zachodnia część Lubelszczyzny - czyli praktycznie cała południowa połowa Polska poza terenami górskimi i podgórskimi (gdzie spływ wód powodziowych jest szybki i nie tworzą się trwałe zastoiska). Obecnie, wobec niskiego poziomu wód w rzekach nie musimy obawiać się plagi, ale w przypadku powtórzenia się powodzi, komary pojawią się bardzo szybko - po ok. dwóch tygodniach od utworzenia się zastoisk wody - i od razu w wielkiej liczebności - mówi Elżbieta Wegner z Instytutu Zoologii Polskiej Akademii Nauk.
- Larwy komarów rozwijają się w wodzie stojącej - najczęściej w rozmaitych, nawet krótkotrwałych naturalnych zbiornikach słodkowodnych - w rozlewiskach, kałużach, rowach przydrożnych, wśród szuwarów jezior i stawów itp., a nawet w wypełnionych wodą dziuplach drzew liściastych - wyjaśnia Elżbieta Wegner.
Jak odstraszyć komary?
Latem trudno jest uniknąć spotkań z insektami, dlatego warto wiedzieć jak można się przed nimi skutecznie bronić i łagodzić skutki ukąszeń. Należy pamiętać o odpowiednim ubraniu. Długi rękaw i długie nogawki spodni mogą uchronić nas przed atakiem komarów.
- Swoje ofiary (żywicieli) samice komarów „namierzają" wykorzystując swój doskonały zmysł chemiczny - w pierwszej kolejności kierują się w stronę źródła dwutlenku węgla. Dlatego w czasie aktywności fizycznej silniej przywabiamy komary. Z oddechem wydalamy też inne substancje, które są rozpoznawane przez samice komarów. Dodatkowo zwabia je też zapach potu. Różne osoby są w różnym stopniu atrakcyjne dla komarów - zależy to od diety, stanu fizjologicznego, stanu zdrowia, przyjmowanych leków czy też stosowanych kosmetyków. Poza bodźcami chemicznymi dla samicy komara informacją jest też temperatura. Im wyższa, tym mocniej przywabia.
Komary mają duże oczy doskonale rejestrujące ruch - dlatego oganianie się od komarów jeszcze bardziej naraża na ich ataki. Dodatkowo, komary kierują się chętniej w stronę barw ciemnych, dlatego jasny ubiór jest lepszym rozwiązaniem w czasie masowego występowania tych owadów. Warto stosować preparaty odstraszające komary, które blokują receptory zmysłu chemicznego samicy tak, że nie jest ona w stanie wyczuć swojej ofiary - wyjaśnia Elżbieta Wegner.
Uwaga na mocne zapachy perfum czy środków higienicznych, np. mydeł - one także mogą zachęcać komary do ataku.
Najpopularniejszym wśród Polaków sposobem na uchronienie się przed ugryzieniami komarów są spraye i żele dostępne w sklepach. Jak wynika z badania TNS OBOP - stosuje je 43% badanych. Urlopowicze, którzy nie chcą niepokoić się ugryzieniami owadów, jak i Ci, którzy obawiają się chorób przez nie przenoszonych powinni pamiętać o spakowaniu do walizki skutecznych repelentów.
Przy wyjeździe do egzotycznych krajów najlepiej sprawdzą się specjalne preparaty, które chronią przed tropikalnymi komarami, mogącymi przenosić niebezpieczną malarię.
Prawie połowa (45%) Polaków uważa, że mieszkają w okolicy, w której jest dużo komarów, w tym 12% jest o tym zdecydowanie przekonane. Ponadto 60% badanych deklaruje, że zdarza się, że nie mogą zasnąć z powodu brzęczącego w pokoju komara. Jak w takim razie pozbyć się latających intruzów i spokojnie spać przy otwartym oknie? Pomóc mogą urządzenia elektryczne, które skutecznie eliminują problem komarów w nocy i much w dzień.
- Komary są bardzo wrażliwe na wysychanie, a z tym związany jest ich cykl aktywności dobowej. Niektóre gatunki komarów atakują zatem nocą, inne przede wszystkim o zmierzchu i o świcie, kiedy wilgotność powietrza jest najwyższa - zwraca uwagę Elżbieta Wegner.
Co zrobić po ugryzieniu?
Więcej, niż co trzeci respondent (35%) deklaruje, że zdarzyło mu się być dotkliwie pogryzionym przez komary. Najczęściej wybieranym przez Polaków sposobem na ukąszenia komarów jest stosowanie specjalnych maści i żeli, po które sięga, 33% z nas. Po ugryzieniu najlepiej zastosować żele, które łagodzą skutki ukąszeń owadów.
Uwaga kleszcze!
Przed wyjazdem na wakacje nie możemy także zapomnieć o skutecznej ochronie przed kleszczami. Wybierając się na wycieczkę lub spacer do lasu osłaniajmy odkryte części ciała a po powrocie ze spaceru sprawdźmy czy kleszcz nie dostał się na skórę. Używajmy także repelentów.
Badanie TNS OBOP dla marek Autan, OFF! i Raid zrealizowane w dniach 18-23 maja 2011 r. na losowej, reprezentatywnej próbie 1000 Polaków w wieku 15 lat i więcej techniką wywiadów bezpośrednich w domu respondenta.